ورق های فولادی انواع مختلفی دارند که با توجه به نوع مصرف و کاربرد، ویژگی های آنها مختلف است . یکی از مهمترین این ورق ها که اولین بار هم در کشور آلمان ساخته شد، ورق قلع اندود یا تین پلیت میباشد که شباهت زیادی به ورق های گالوانیزه دارد. زیرا فلز اصلی سازنده هر دوی آنها فولادی می باشد. ولی تفاوتی که دارند در نوع پوشش است. در واقع فلز روی ورقهای گالوانیزه را پوشش میدهند، اما ورق های قلع اندود با استفاده از فلز قلع پوشیده میشوند و این لایه قلعی که بر روی این ورق ها کشیده میشود باعث به تعویق انداختن فرسایش ورق شده و به آن خاصیت ضد زنگ می دهد. به همین دلیل بهترین کاربرد را در محیط های مرطوب و بارانی دارد.
ورق های قلع اندود کاربردهای مختلفی دارند که از جمله آنها میتوان به ساخت وسایل خانگی مثل سینی و گلدان، ساخت قوطی ها و همچنین استفاده در صنعت خودروسازی ، تجهیزات الکتریکی، ساختن سقف و نرده و پوشش اشاره کرد.
تولید ورق قلع اندود
ورق های قلع اندود با توجه به شیوه تولید به دو دسته متفاوت تقسیم می شوند که یکی روش الکترولیت و دیگری روش غوطه وری می باشد.
کارخانه تولید ورق قلع اندود
در ایران کارخانه های مختلفی مسئولیت تولید و عرضه ورق قلع اندود را بر عهده دارند که از بین آنها شرکت فولاد مبارکه پیشرو اصلی در صنعت ورق های فولادی و تولید ورق قلع اندود می باشد که از بین دو روشی که به آن اشاره شد، از روش الکترولیت در ساخت ورق قلع اندود استفاده می کنند.
به این صورت که در ابتدای کار ورق هایی از جنس فولاد تحت عنوان فلز پایه انتخاب میشوند و به چرخه تولید وارد میشوند و در آنجا حوضچههایی قرار دارد که مخصوص شستشو می باشند و در مسیر حرکت ورق قرار دارند. یکی پر شده از آب و دیگری حاوی اسید می باشد که ورق ابتدا وارد حوضچه آب شده و سپس اسید شویی می شود و بار دیگر وارد حوضچه آب می شود تا پاکسازی و چربی زدایی به خوبی انجام شود.
در مرحله بعد با استفاده از فلز قلع پوششی روی ورق ها انجام می شود که هر دو سطح ورق با استفاده از روش الکترولیتی قلع اندود می شود . سپس حرارت هایی که باعث گرم شدن پوشش شده، با استفاده از عملیاتی یک باره سرد میشود و مراحل بعدی بررسی، آنالیز کیفیت و بستهبندی و برش و آماده سازی برای بازار انجام می شود.
استانداردهای تولید ورق قلع اندود
برای تولید ورق های قلع اندود نیز مانند سایر ورق ها استانداردهای مشخص و بینالمللی وجود دارد که با استفاده از این استانداردها قراردادی برای سایز و ابعاد و ضخامت این محصولات تعیین می شود . از جمله این استانداردها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
استاندارد EN آلمان
-
DIN EN 1012197
-
استاندارد ASTM 623
-
ASTM 657
-
استاندارد 139 12.97 DIN EN 10
-
DIN EN114010.96
-
استاندارد ASTM A 623-02
-
استاندارد ( متریک ) ASTM 623M-02
-
استاندارد ASTM A 657M-98a
-
استاندارد ASTM A 623-02
-
استاندارد 626A 626M-98 ASTM
-
ASTM A 630-98
ویژگی های ورق قلع اندود
همانطور که اشاره شد فلز پایه در ساخت ورق های قلع اندود ، فولاد بوده و پوشش آنها با استفاده از فلز قلع می باشد و این ویژگی ها باعث مقاومت بالای این محصول و طول عمر و دوام آن شده است که البته بی تاثیر بر قیمت ورق ها نیز نخواهد بود. علاوه بر استحکام ، ورق های قلع ویژگی های دیگری هم دارند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
-
قابلیت ضد زنگ
-
مقاومت بالا
-
انعطاف پذیری
-
ضخامت یکنواخت
-
کاربرد وسیع
-
عدم فرسایش زود هنگام
کاربردهای ورق قلع اندود
با توجه به ویژگی های مهم و قابل توجهی که این ورق ها دارند در صنایع مختلف از آن ها استفاده میشود که از جمله پر کاربردترین زمینههایی که ورق های قلع اندود دارند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
صنایع
-
ساخت و ساز
-
پوشش
-
خودرو سازی
-
بسته بندی رنگ
-
بسته بندی مواد غذایی
-
نرده
بسته بندی انواع ورق ها
هنگامی که ورق های قلع اندود با استاندارد مشخص در کارخانهها تولید می شوند، معمولا به صورت کلاف با ضخامت های یکنواخت و در وزن های 1000 تا 2000 کیلوگرم بسته بندی و برای ارائه به سمت بازار روانه میشوند. از جمله موارد مهم در این بسته بندی ها اشاره به نقطه جوش روی سطح محصول است. همچنین همپوشانی لبه ورق در نقاط جوش حداکثر 10 میلیمتر می باشد.